آرام ترین قاره

قطب جنوب – قاره ای است که به هیچ کس تعلق ندارد

بیش از نیم قرن است که پیمان «قطب جنوب» امکان کار در قطب جنوب را برای 50 کشور جهان فراهم کرده است. با وجود اینکه این سند در سال 1959 میلادی به امضا رسید، تا کنون کارایی خود را حفظ کرده است. مهمترین شرط آن – فقدان نیروی نظامی در این قاره و اجرای آزاد کارهای علمی از طرف تمام امضا کنندگان این پیمان است.

قطب جنوب در سال 1820 میلادی در زمان سفر فدیا بلینسگائوزن و میخائیل لازاریف، قطب نوردان روس کشف شد. اما تحقیقات فشرده علمی فقط 100 سال پیش در آنجا آغاز شد. همانا در آن زمان، اعزام گروه های علمی از کشورهای مختلف به قطب آغاز گشت. گروه علمی بریتانیا یکی از اولین گروه هایی بود که به قطب جنوب اعزام شد. همانا به این دلیل بریتانیا از جمله 7 کشوری است که نسبت به قطب جنوب ( آنتارکتیدا) ادعای ارضی می کند.

نیکلای اوسوکین معاون رئیس بخش « گلاسیولوژیست» انستیتوی جغرافی آکادمی علوم روسیه در این خصوص گفت: بریتانیا از سال های 1940 میلادی به تحقیقات زیادی در غرب قطب جنوب دست زد. و از آنجا که موضوع استعمارگری در آن زمان شدید بود، بریتانیانی ها معتقد بودند که این اراضی باید به اسم آنها به ثبت برسد. آرژانتین و شیلی معتقد بودند ، حال که غرب قطب جنوب امتداد نصف النهار آمریکای جنوبی است ، این اراضی بطور اتوماتیک باید دارایی آنها به حساب آید.

استرالیا و زلاند نو نیز با پیروی از همین اصول جغرافیایی و نزدیکی به قطب خواهان آن شدند که این اراضی به آنها تعلق داشته باشد. نروژ و فرانسه همزمان با بریتانیا از اولین محققان قطب جنوب بودند. در نتیجه قطب یخ به 7 بخش تقسیم شد. اما بحث ها در این باره تا کنون بین این کشورها ادامه دارد. داغ ترین بحث ها بین دو کشور آمریکای لاتین و بریتانیا ادامه دارد. اما تمام این حرف ها بی اساس و در تضاد با مفاد پیمان « قطب جنوب» هستند که در سال 1959 میلادی به امضا رسید.

ویکتور بویارسکی رئیس کمیسیون قطب بخش شهری انجمن روسی جغرافیای سنت پطربورگ در این خصوص گفت: قطب جنوب – قاره ای است که به هیچ کس تعلق ندارد. هر یک از کشورهای امضا کننده پیمان از امکان تحقیقات علمی در آنجا و ساخت پایگاه با رعایت تمام شرایط برخوردار است. در این میان، تبادل اطلاعات و تماس های علمی باید بطور آزاد بین طرفین انجام شود. از این نظر ، پیمان « قطب جنوب» بی نظیر است. این پیمان تضمین کننده مناسبات متقابل بین کشور های دارای ساختار و سطوح متفاوت رشد اقتصادی است. پیمان « قطب جنوب» چنان تنظیم کننده ای است که برای هر یک از کشور ها سود ببار می آورد.

قبل از هر چیز این سود – علمی است. 70 ایستگاه علمی و 40 مجتمع پژوهشی در قطب برپاست. بزرگترین پایگاه ها به روسیه، آمریکا، بریتانیا و شیلی تعلق دارند. مواد برای تحقیق و پژوهش بحد کافی وجود دارد. ذخایر قطب جنوب شگفت آورند – 80 درصد ذخیره آب شیرین سیاره زمین در یخ های آنجا حفظ شده است. البته ابراز نگرانی می شود که به خاطر چنین گنجی، جنگ های واقعی در گیرد. اما پیمان موجود مانع از بروز جنگ خواهد شد.

- این پیمان یکی از بهترین قراردادهایی است که انسان تنظیم کرده است. اگر این پیمان وجود نداشت، بروز ادعاهای ارضی و استفاده از ذخایر قطب محتمل بود. اما پیمان همه چیز را در چارچوب معینی نگه می دارد. موراتریوم بر استخراج مواد معدنی به مدت 50 سال، ممنوعیت حضور نظامی در قطب و رد هر گونه تعلق هر بخشی از این قاره به هر کشوری.

موراتریوم بر کشفیات زمین شناسی در سال 2041 میلادی به پایان می رسد. دانشمندان و متخصصان امیدوارند تا آن زمان فناوری های جدید استخراج موادمعدنی پیدا شود که آسیبی به طبیعت قاره یخ نرساند و زیبایی شفاف قطب جنوب را حفظ کند.
خواندن کامل متن: http://persian.ruvr.ru/2015_01_09/281972027/